26 กรกฎาคม 2565 ครบรอบ 38 ปี อุทยานแห่งชาติภูหินร่องกล้า

ถ้าเอ่ยถึงอุทยานแห่งชาติภูหินร่องกล้า หลายท่านที่ชื่นชอบการท่องเที่ยวธรรมชาติคงไม่มีใครปฏิเสธว่าไม่รู้จัก ถือเป็นอุทยานยอดนิยมในโซนภาคเหนือตอนล่างที่มีแหล่งท่องเที่ยวสวยงามหลายแห่ง ในอดีตเป็นแหล่งกำเนิดของประวัติศาสตร์การสู้รบอันยาวนาน ความขัดแย้งของลัทธิและแนวความคิดที่นำไปสู่ความสูญเสียเลือด ชีวิต และน้ำตา ปัจจุบันคงไว้ความร่มรื่นสวยงามของทรัพยากรธรรมชาติ

วันนี้ครบรอบการก่อตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติ ลำดับที่ 48 ของไทย ขอนำเรื่องราวน่าสนใจ กว่าจะเป็นอุทยานแห่งชาติภูหินร่องกล้า..มาฝากกัน!!!

ในช่วงปี พ.ศ. 2511-2525 “ภูหินร่องกล้า” เคยเป็นฐานที่มั่นการเผยแพร่ลัทธิคอมมิวนิสต์ จนเป็นปัญหาสั่นคลอนความมั่นคงของประเทศ จวบจนกลางปี พ.ศ. 2515 ทางราชการทหารเปิดยุทธการภูขวางเข้าปฏิบัติการเพื่อยึดภูหินร่องกล้า ทว่าไม่สำเร็จเพราะสภาพพื้นที่ไม่เอื้ออำนวย เนื่องจากภูหินร่องกล้าตั้งอยู่บนภูเขาสูงชัน มีโตรกผาและร่องหลืบหินสลับซับซ้อน และปกคลุมด้วยป่ารกทึบ ต่อมารัฐบาลได้เปลี่ยนแผนยุทธการในการปราบปรามผู้ก่อการร้าย โดยมีคำสั่งที่ 66/2523 และ 65/2525 ใช้นโยบายการเมืองนำการทหารเข้าปฏิบัติการ จนทำให้สมาชิกพรรคคอมมิวนิสต์บางส่วนเข้ามามอบตัวต่อรัฐบาล ส่วนบรรดามวลชนผู้ก่อการร้ายคอมมิวนิสต์ (ผกค.) ซึ่งส่วนใหญ่เป็นชาวม้งได้กลับใจ เลิกให้ความร่วมมือกับพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย (พคท.) โดยแกนนำได้ละทิ้งฐานที่มั่นไป

ภายหลังกองทัพภาคที่ 3 และทหารหน่วยผสมพลเรือน ตำรวจ ทหารที่ 3 (พตท.33) ได้มีหนังสือด่วนมาก ที่ สร 4001(301)/324 ลงวันที่ 10 มกราคม 2562 ให้กองทัพภาคที่ 3 และกองอำนวยการรักษาความมั่นคงภายในภาค 3 พิจารณาร่วมและประสานกับกรมป่าไม้ เพื่อพิจารณาจัดตั้งพื้นที่ภูหินร่องกล้าเป็นอุทยานแห่งชาติ เนื่องจากมีสภาพภูมิประเทศแปลกตาและทิวทัศน์สวยงาม มีป่าต้นน้ำลำธาร และมีลักษณะทางธรรมชาติที่เป็นจุดเด่นหลายแห่ง เช่น ลานหินแตก ลานหินปุ่ม ประกอบกับเป็นสถานที่ทางประวัติศาสตร์ของการสู่รบระหว่างกองทัพแห่งชาติกับพรรคคอมมิวนิสต์ จึงมีความเหมาะสมที่ จะจัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติได้

กองอุทยานแห่งชาติ กรมป่าไม้ จึงได้นำเสนอพื้นที่ต่อคณะกรรมการอุทยานแห่งชาติ เป็นผลให้มีมติในคราวประชุมครั้งที่ 1/2526 เมื่อวันที่ 15 มีนาคม 2526 เห็นควรกำหนดพื้นที่ป่าภูหินร่องกล้าให้เป็นอุทยานแห่งชาติ จากนั้นได้มีพระราชกฤษฎีกากำหนดที่ดินบริเวณป่าภูหินร่องกล้าท้องที่ตำบลบ่อโพธิ์ ตำบลเนินเพิ่ม ตำบลบ้านแยง อำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก และตำบล กกสะทอน อำเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย เป็นอุทยานแห่งชาติ ครอบคลุมพื้นที่ 307 ตารางกิโลเมตร หรือ 191,875 ไร่ โดยได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 101 ตอนที่ 96 ลงวันที่ 26 กรกฎาคม 2527 นับเป็นอุทยานแห่งชาติลำดับที่ 48 ของประเทศไทย

ข้อมูล : คู่มือท่องเที่ยวอุทยานแห่งชาติภูหินร่องกล้ากรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช

ภาพ : ศราวุฒิ ทองเมือง เจ้าหน้าที่อุทยานแห่งชาติภูหินร่องกล้า